İşçilik
Değerli metallerden takı üretiminde emeğin karşılığı olan ücret
Tanım ve Özellikler
İşçilik, kuyumculukta ham altın, gümüş veya diğer değerli metallerin takı haline getirilmesi sürecinde harcanan emek ve ustalık karşılığında alınan ücrettir. İşçilik bedeli, ürünün tasarımı, üretim zorluğu, kullanılan teknik ve ustanın maharetine göre değişir. Türkiye'de genellikle gram başına veya ürünün toplam ağırlığının yüzdesi olarak hesaplanır. Bilezik, yüzük, kolye gibi her takı grubunun kendine özgü işçilik oranları vardır. İşçilik, takının nihai fiyatının önemli bir bölümünü oluşturur.
İşçilik Türleri
- •El İşçiliği: Tamamen usta elinden çıkan, özel tasarım ürünler
- •Makine İşçiliği: Seri üretim, CNC ve kalıp makineleriyle yapılan işler
- •Yarı El İşçiliği: Makine ve el emeğinin birlikte kullanıldığı üretim
- •Telkari İşçiliği: İnce gümüş tellerle yapılan geleneksel sanat
- •Hassa İşçiliği: Özel döküm ve kalıp teknikleriyle üretim
- •İtalyan İşçiliği: İnce ve detaylı Avrupa tarzı işçilik
Ortalama İşçilik Oranları
| Ürün Tipi | Min İşçilik | Max İşçilik | Açıklama |
|---|---|---|---|
| 22 Ayar Bilezik | %8-10 | %15-20 | Makine üretimi |
| 14 Ayar Yüzük | %20 | %50 | Taşlı modeller |
| Kolye | %15 | %40 | Model karmaşıklığı |
| Küpe | %25 | %60 | Çift parça üretim |
| Özel Tasarım | %50 | %200+ | El işçiliği |
İşçilik Hesaplama Yöntemleri
Gram Başına İşçilik
Ürün ağırlığı × Gram işçilik ücreti
Örnek: 10g × 50₺ = 500₺ işçilik
Yüzde İşçilik
Altın değeri × İşçilik oranı
Örnek: 10,000₺ × %15 = 1,500₺
Sabit İşçilik
Model başına belirli ücret
Örnek: Alyans çifti = 2,000₺
Karma İşçilik
Sabit + Gram + Taş işçiliği
Özel tasarım ürünler
İşçiliği Etkileyen Faktörler
- ▸Tasarım Karmaşıklığı:Detaylı ve zor modeller daha pahalı
- ▸Üretim Yöntemi:El işi makineye göre 3-5 kat pahalı
- ▸Usta Tecrübesi:Ünlü ustalar daha yüksek ücret alır
- ▸Bölgesel Farklar:Büyük şehirler daha pahalı
- ▸Sipariş Adedi:Toplu siparişlerde indirim
Özel İşçilik Teknikleri
Geleneksel Teknikler
- • Telkari - Gümüş tel örme
- • Savat - Siyah mine işleme
- • Kakma - Metal üzerine taş yerleştirme
- • Kazıma - El ile desen işleme
- • Döğme - Çekiçle şekillendirme
Modern Teknikler
- • CNC - Bilgisayarlı kesim
- • Lazer - Hassas kesim ve kaynak
- • 3D Yazıcı - Prototip üretimi
- • Elektroforming - Elektrikle kaplama
- • CAD Tasarım - Dijital modelleme
İşçilik Konusunda Dikkat Edilecekler
- 💡İşçilik oranı çok düşükse kaliteden şüphe duyun
- 💡Tamirat işçiliği genelde ilk işçilikten pahalıdır
- 💡Eski altın bozdurmada işçilik kesilir
- 💡Özel tasarımlar için mutlaka fiyat alın
- 💡İşçilik kalitesi takının ömrünü belirler